การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นและหลักสูตรอิงมาตรฐาน

 การพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น

      หลักสูตรท้องถิ่น  หมายถึงหลักสูตรที่สร้างขึ้นจากสภาพปัญหาและความต้องการของผู้เรียน หลักสูตรท้องถิ่นจะสอดคล้องเหมาะสมกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมของท้องถิ่นนั้นๆ  เป็นการเรียนรู้จากภูมิปัญญาที่มีอยู่ในท้องถิ่น ผู้เรียนแสวงหาองค์ความรู้ที่ตอบสนองกับวิถีชีวิตของตนเอง ปรับตนเองให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงของโลกในยุคโลกาภิวัตน์ ผู้เรียนจะเรียนรู้ตามสภาพจริง ของตนเอง สามารถน าความรู้ไปใช้การพัฒนาตนเอง ครอบครัวและชุมชนได้ ( กองพัฒนา การศึกษานอกโรงเรียน. 2543 : 3 ) จึงอาจสรุปได้ว่า หลักสูตรท้องถิ่น หมายถึง ประสบการณ์การ เรียนรู้ที่จัดให้กับกลุ่มผู้เรียนที่เป็นกลุ่มเป้าหมายที่จัดตามสภาพปัญหาและความต้องการของ ผู้เรียนในท้องถิ่นนั้นๆ เป้าหมายหลัก คือต้องการให้ผู้เรียนได้นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิต ของผู้เรียนให้ดีขึ้น 

ความสำคัญของหลักสูตรท้องถิ่น 

       ความสำคัญของหลักสูตรท้องถิ่น หลักสูตรท้องถิ่น เป็นหลักสูตรบูรณาการที่ผู้เรียนชุมชนและ ครูร่วมกันสร้างขึ้น เพื่อมุ่งเน้นให้ผู้เรียนจากชีวิต เรียนแล้วเกิดการเรียนรู้สามารถนำความรู้ไปใช้ใน ชีวิตอย่างมีคุณภาพและเป็นสมาชิกที่ดีของสังคมอย่างมีความสุข การเรียนการสอนจะสอนตาม ความต้องการของผู้เรียน โดยครูเป็นผู้คอยให้คำแนะนำ ผู้เรียนนี้เป็นผู้ค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง ดังนั้น หลักสูตรท้องถิ่นจึงมีความสสำคัญ ดังต่อไปนี้ ( กองพัฒนาการศึกษานอกโรงเรียน. 2543 : 5 ) 

         1. เป็นหลักสูตรที่ตอบสนองการเรียนรู้ของรู้เรียนเฉพาะเนื้อหาสาระของหลักสูตรสอดคล้องกับ ความต้องการของผู้เรียนตามสภาพปัญหาที่เป็นจริง 

         2. ทำให้กิจกรรมการเรียนรู้มีความหมายต่อผู้เรียน เพราะผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ ในชีวิตจริงได้

        3. ผู้เรียนได้เรียนรู้วิธีการแสวงหาความรู้ เพื่อที่จะมาใช้เป็นข้อมูลในการแก้ปัญหาในชีวิตจริงของ ตนเองในวันข้างหน้า รวมทั้งวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูล เพื่อการตัดสินใจที่เหมาะสมกับการดำเนินชีวิตของตนเอง 

        4. ชุมชนและภูมิปัญญาในชุมชน โอกาสมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาให้กับผู้เรียน ซึ่งเป็นสมาชิกของชุมชน 

ความหมายของหลักสูตรท้องถิ่น 

         หลักสูตรท้องถิ่น หมายถึง ประสบการณ์การเรียนรู้ที่จัดให้กับกลุ่มผู้เรียนที่เป็นกลุ่มเป้าหมาย ที่จัดตามสภาพปัญหาและความต้องการของผู้เรียนในท้องถิ่นนั้นๆ เป้าหมายหลัก คือต้องการให้ ผู้เรียนได้นำไปใช้ในการพัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้เรียนให้ดีขึ้น 

องค์ประกอบของหลักสูตรท้องถิ่น 

        องค์ประกอบของหลักสูตร นักการศึกษาหลายท่าน ใด้เสนอแนวคิดเกี่ยวกับองค์ประกอบของ หลักสูตรไว้ดังนี้ หลักสูตรควรมีองค์ประกอบสี่อย่างคือ (Hida Taba, 1992 p. 10 อ้างถึงใน ตุนีย์ภู่พันธ์, 2546, หน้า 18) 

         1. วัตถุประสงค์ทั่วไปและวัตถุประสงค์เฉพาะวิชา 

        2. เนื้อหาวิชาและจำนวนชั่วโมงสอนแต่ละวิชา

        3. กระบวนการสอนและการเรียนหรือการนำหลักสูตรไปใช้ 

        4. โครงการประเมินผลการสอนตามหลักสูตร 

องค์ประกอบของหลักสูตรประกอบด้วย (วิชัย วงฆ์ใหญ่, 2537, หน้า 5) 

        1. วัตถุประสงค์ 

        2. เนื้อหาวิชา

        3. วิธีการสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน 

        4. การประเมินผล 

แนวทางการจัดทำหลักสูตรท้องถิ่น 

        สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเป็นหน่วยงานที่มีบทบาทสำคัญในการเชื่อมโยงหลักสูตร แกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 และความต้องการของท้องถิ่น สู่การพัฒนา หลักสูตรสถานศึกษาและการจัดการเรียนการสอนในชั้นเรียน อีกทั้งเป็นหน่วยงานที่มีภารกิจหลัก ในการขับเคลื่อนการจัดการศึกษาของโรงเรียนภายใต้การดูแลรับผิดชอบในเขตพื้นที่การศึกษาให้จัดการศึกษาได้อย่างมีคุณภาพและประสิทธิภาพ เพื่อพัฒนาผู้เรียนไปสู่มาตรฐานการเรียนรู้ซึ่งเป็น เป้าหมายที่กำหนดไว้ร่วมกันในระดับชาติ นอกจากนั้น จะต้องปลูกฝังให้ผู้เรียนนี้เป็นสมาชิกที่ดี ของชุมชน มีความรักความภาคภูมิใจในท้องถิ่นของตน 

       เพื่อให้การจัดการศึกษาภายในท้องถิ่นบรรลุผลดังกล่าว สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาจะต้องจัดทำกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่น สำหรับสถานศึกษาใช้เป็นแนวทางในการจัดการเรียนการสอนในเรื่อง เกี่ยวกับชุมชน ท้องถิ่น โดยดำเนินการให้ฝ่ายต่าง ๆ อาทิ โรงเรียน ผู้ปกครอง ปราชญ์ในท้องถิ่น นักธุรกิจในชุมชน มีส่วนร่วมในกระบวนการจัดทำกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่น เพื่อให้ได้แนวคิด มุมมองที่หลากหลาย ครอบคลุมเรื่องสำคัญที่ผู้เรียนในท้องถิ่นควรเรียนรู้และมีความสอดคล้องกับ สภาพปัญหาและความต้องการของท้องถิ่นอย่างแท้จริง ดังนั้น องค์ประกอบที่สำคัญของกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่นมีดังนี้

 ส่วนที่ 1 ส่วนนำ

        - ความเป็นมาและขั้นตอนการดำเนินการจัดทำกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่น 

ส่วนที่ 2 เป้าหมายและจุดเน้น 

ส่วนที่ 3 สาระการเรียนรู้ท้องถิ่น 

ส่วนที่ 4 การประเมินคุณภาพผู้เรียนระดับท้องถิ่น 

ส่วนที่ 5 การนำกรอบหลักสูตรระดับท้องถิ่นสู่การพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา 

ขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น 

 อุดม เชยกีวงศ์(2545, หน้า 33-37) กล่าวถึงกระบวนการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น ดังนี้ 

          1. การสำรวจสภาพปัญหาชุมชน เป็นการศึกษาความเป็นอยู่ของชุมชนและผู้เรียนเพื่อให้ได้ข้อมูล ที่ตรงกับการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่นอย่างแท้จริง

          2. การวิเคราะห์สภาพปัญหาและกำหนดความต้องการ 

          3. การจัดทำผังหลักสูตร 

          4. การเขียนแผนการสอน 

                 4.1 การกำหนดหัวข้อเรื่อง

                 4.2 การเขียนสาระสำคัญ 

                 4.3 การกำหนดขอบเขตเนื้อหา

                 4.4 การกำหนดจุดประสงค์ทั่วไปหรือจุดประสงค์ปลายทาง 

                 4.5 การกำหนดจุดประสงค์เฉพาะหรือจุดประสงค์นำทาง 

                 4.6 การกำหนดกิจกรรมการเรียนการสอน

                 4.7 การกำหนดสื่อการเรียนการสอน

           5. การจัดการเรียนการสอน 

           6. การประเมินผล 

สงัด อุทรานนท์ (2532, หน้า 314-315) กล่าวถึงกระบวนการพัฒนาหลักสูตรในระดับท้องถิ่น ให้เป็นไปอย่างมีระบบและเป็นขั้นตอน ดังนี้ 

   ขั้นที่ 1 จัดตั้งคณะทำงาน

   ขั้นที่ 2 ศึกษาสภาพข้อมูลพื้นฐาน 

   ขั้นที่ 3 กำหนดจุดมุ่งหมายสำหรับหลักสูตรท้องถิ่น 

   ขั้นที่ 4 พิจารณาความเหมาะสมของหลักสูตรกลางกับสภาพของท้องถิ่น 

   ขั้นที่ 5 ดำเนินการเลือกเนื้อหาสาระของหลักสูตร และ/หรือจัดสร้างรายวิชาขึ้นมาใหม่

   ขั้นที่ 6 ดำเนินการใช้หลักสูตร 

   ขั้นที่ 7 ประเมินผลการใช้หลักสูตร 

   ขั้นที่ 8 ทำการปรับปรุงแก้ไข 

    นอกจากนี้ นิรมล ศตวุฒิ (2543, หน้า 119-120) กล่าวถึงกระบวนการพัฒนาหลักสูตรท้องถิ่น ตามขั้นตอน ดังนี้

        1. จัดตั้งคณะทำงาน

        2. ศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน

        3. กำหนดจุดมุ่งหมายของหลักสูตร 

        4. เลือกและจัดเนื้อหาและประสบการณ์การเรียนรู้ 

        5. กำหนดเกณฑ์การประเมินผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน

        6. ตรวจสอบคุณภาพหลักสูตรก่อนนำไปใช้ 

        7. เสนอขออนุมัติใช้หลักสูตร 

        8. นำหลักสูตรไปใช้ 

        9. ประเมินหลักสูตร 

16.2 การพัฒนาหลักสูตรอิงมาตรฐาน หลักสูตรอิงมาตรฐาน (Standards-based curriculum) หมายถึง หลักสูตรที่มีมาตรฐาน เป็นเป้าหมายในการพัฒนาผู้เรียน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้กำหนดมาตรฐานการ เรียนรู้ซึ่งเป็นคุณภาพที่คาดหวังให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียน ดังนั้น การพัฒนาหลักสูตรตลอดแนวตั้งแต่ ระดับชาติ ระดับท้องถิ่น ระดับสถานศึกษา ตลอดจนถึงระดับชั้นเรียน จะมีลักษณะเป็นหลักสูตร อิงมาตรฐาน คือ ยึดมาตรฐานการเรียนรู้เป็นเป้าหมายและเป็นกรอบทิศทางในการกำหนด โครงสร้าง เนื้อหา กิจกรรมการเรียนการสอน ตลอดจนการวัดและประเมินผลการเรียนรู้ กล่าว โดยรวมก็คือ การกำหนดมาตรฐานการเรียนรู้นำไปสู่การพัฒนาหลักสูตรอิงมาตรฐาน 

ความสำคัญของหลักสูตรอิงมาตรฐาน 

      หลักสูตรเปรียบเสมือนตัวแม่บทหรือหัวใจของการศึกษาที่ถือเป็นแก่นสำคัญในการวาง แนวทางการจัดการศึกษา เป็นตัวกำหนดทิศทางของการศึกษาในการที่จะให้ความรู้ การเสริมสร้าง เจตคติ ตลอดทั้งการฝึกฝนในด้านต่างๆเพื่อให้ผู้เรียนเกิดการพัฒนารอบด้าน 

     สุมน อมรวิวัฒน์ (2530:92) ได้กล่าวถึงความสำคัญของหลักสูตรในการจัดการเรียนการ สอนว่า หลักสูตรเป็นตัวกำหนจุดจุดมุ่งหมายการเรียนรู้ นั่นคือกำหนดจุดหมายปลายทางหรือ ลักษณะของผู้เรียนที่จะเป็นผลผลิตของการศึกษา อย่างไรก็ตามหลักสูตรจะถูกกำหนดโดย เป้าหมายทางการศึกษาอีกที่หนึ่ง 

     อุทัย บุญประเสริฐ (2531:179) ได้กล่าวถึงความสำคัญของหลักสูตรไว้ว่า หลักสูตรเป็น ธงชัยในการจัดการศึกษาของโรงเรียนหรือสถานศึกษา เป็นแผนแม่บทกำกับการทำงานทุกด้านของโรงเรียน 

ความหมายของการพัฒนาหลักสูตรอิงมาตรฐาน

    ความหมายหลักสูตรอิงมาตรฐานมาตรฐานเป็นการก าหนดสิ่งที่คาดหวังไว้อย่างชัดเจน ผู้เรียนมองเห็นเป้าหมายว่าเขา 

ต้องเรียนรู้อะไรให้ได้ เพื่ออะไร ครู พ่อแม่ ผู้ปกครองรู้ว่าผู้เรียนต้องรู้และสามารถทำอะไรได้ใน ระดับใด สังคม หน่วยงานที่รับเด็กเข้าทำงานรู้ว่าเด็กแต่ละวัยรู้อะไรและทำอะไรได้ ดังนั้นครู ผู้พัฒนาและใช้หลักสูตรอิงมาตรฐานจึงต้องคำนึงถึงสิ่งที่คาดหวังเหล่านี้ด้วย หลักสูตรอิงมาตรฐาน ต้องยึดมาตรฐานเป็นหลักในทุกกระบวนการ ซึ่งนักการศึกษาได้ให้ความหมายของหลักสูตรอิง มาตรฐานไว้ดังนี้

 ไตรรงค์ เจนการ (2548, หน้า 23) ให้ความหมายของหลักสูตรอิงมาตรฐาน (standardbasedcurriculum) คือหลักสูตร ที่อยู่บนพื้นฐานของมาตรฐานทางด้านเนื้อหา (content standards) หรือสิ่งที่ผู้เรียนควรรู้และสามารถท าได้ บางครั้งเรียกว่ามาตรฐานหลักสูตร (curriculum standard) ในนิยามนี้จึงสรุปได้เป็น 3 ประการคือมาตรฐานที่มุ่งเน้นในสิ่งที่ผู้เรียน ต้องทำได้ มาตรฐานเฉพาะซึ่งอยู่บนพื้นฐานของเนื้อหาวิชาที่โรงเรียนกำหนด และมาตรฐานที่ถูกกำหนดเป็นช่วงๆ ระหว่างระดับปฐมวัย – มัธยมศึกษาตอนปลาย 

องค์ประกอบของหลักสูตรอิงมาตรฐาน 

      จากองค์ประกอบของหลักสูตรอิงมาตรฐานที่กล่าวมาทั้งหมดสรุปได้ว่าหลักสูตรอิงมาตรฐานซึ่งทุก ขั้นตอนขององค์ประกอบยึดมาตรฐานี้เป็นหลัก มีองค์ประกอบสำคัญดังนี้ คือ

      1) วิสัยทัศน์ ภารกิจ เป้าหมาย และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 

      2) โครงสร้างหลักสูตร สาระการเรียนรู้และขอบข่ายสาระหลัก เวลาเรียน (ชั่วโมง/หน่วยกิต) กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน เกณฑ์การจบหลักสูตรหรือการผ่านช่วงชั้น 

     3) คำอธิบายรายวิชา (โครงสร้างรายวิชา) ระบุมาตรฐานช่วงชั้นรหัสวิชา ชื่อรายวิชา ระดับชั้น จำนวนเวลา หรือจำนวนหน่วยกิตสาระสำคัญโดยสังเขป

     4) หน่วยการเรียนรู้ กำหนดขอบเขตสาระหลักคร่าว ๆ ว่าจะจัดการเรียนการสอนมาตรฐานั้นๆ ในระดับชั้นใดและมีเนื้อหาหรือทักษะที่สำคัญอะไร

     5) แผนการจัดการเรียนรู้ 

     6) การประเมิน 

ขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรอิงมาตรฐาน 

      ขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาที่จะนำมาใช้ดำเนินการ  การนำแนวคิดและรูปแบบจาก พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 ในมาตรา 27 วรรคสองที่กำหนดให้ กำหนดให้สถานศึกษาขั้นพื้นฐานมีหน้าที่จัดทำสาระของสาระของหนักสูตรที่สอดคล้องกับหลักสูตร แกนกลางขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษาที่กำหนดขึ้น เป็นการพัฒนาหลักสูตรครบวงจร ขั้นตอนการพัฒนาหลักสูตรสถานศึกษา ประกอบด้วยขั้นตอนที่สำคัญ 5 ขั้นตอนดังนี้ 

       ขั้นที่ 1 การศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในด้านต่างๆ การศึกษาและวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐาน เพื่อให้สามารถกำหนดวัตถุประสงค์และขอบเขตในการเรียนการสอน รวมทั้งสิ่งที่คาดหวังให้ ผู้เรียนบรรลุตามจุดประสงค์ 

               1.1 ข้อมูลเกี่ยวกับสภาพและความต้องการของชุมชนโรงเรียนมีหน้าที่ถ่ายทอดความรู้ปลูกฝัง เยาวชนในชุมชนให้เป็นพลเมืองที่ดีเพื่อพัฒนาชุมชนและสังคมต่อไป จึงต้องทราบข้อมูลชุมชนเพื่อ ตอบสนองความต้องการของชุมชนนั้นๆ ข้อมูลของชุมชนที่สำคัญมีดังนี้ 

                      1.ข้อมูลทั่วไปของชุมชน เช่นแผนที่ตั้ง ประวัติความเป็นมา จำนวนประชากร เพศ อายุ ศาสนา ฯลฯ 

                     2.ข้อมูลด้านการศึกษา จำนวนผู้จบการศึกษาในระดับต่างๆ จำนวนนักเรียนในระดับต่างๆ ฯลฯ 

                    3.ข้อมูลศิลปวัฒนธรรม เช่นภาษาท้องถิ่น ขนบธรรมเนียมประเพณี ฯลฯ 

                   4.ข้อมูลพื้นฐานทางเศรษฐกิจ เช่นรายได้ อาชีพ 

                   5.ภูมิปัญญาท้องถิ่น

                  6.ปัญหาที่เกิดขึ้นภายในชุมชน เช่นยาเสพย์ติด มิจฉาชีพ โจร เป็นต้น วิธีการศึกษาชุมชน สามารถดำเนินการได้ดังนี้

                        -ศึกษาแบบทุติยภูมิ (เอกสาร,งานวิจัย,สื่อสิ่งพิมพ์) 

                        -ศึกษาแบบปฐมภูมิ (สำรวจ,ลงพื้นที่,สอบถาม,สังเกต) 

         1.2 การวิเคราะห์ศักยภาพของโรงเรียน บุคลากร งบประมาณ อุปกรณ์ และสื่อต่างๆ ห้องต่างๆ ปัญหาที่เกิดจากการใช้หลักสูตรและกระบวนการเรียนการสอน เพื่อตัดสินใจเลือกแนวทางในการ พัฒนาหลักสูตรให้เหมาะสม 

         1.3 การวิเคราะห์หลักสูตรแกนกลาง

  1. หลักสูตรประถมศึกษา พุทธศักราช 2521(ฉบับปรับปรุง พ.ศ.2533) ให้พิจารณาจาก 

             1.1 จุดมุ่งหมายของหลักสูตร

             1.2 จุดประสงค์ของรายวิชา (ความมุ่งหวังที่ต้องการ) 

             1.3 เนื้อหาสาระ (โครงสร้างหลักสูตร) 

             1.4 กิจกรรมการจัดการเรียนการสอนและการประเมิน

              ผลการเรียนรู้ 

  2. หลักสูตรขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544 ให้พิจารณาจาก 

              2.1 มาตรฐานการเรียนรู้ของหลักสูตร

             2.2 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้แต่ละช่วงชั้น  - 8 กลุ่มสาระ - กิจกรรม พัฒนาผู้เรียน 

            2.3 การจัดการเรียนรู้ 

            2.4 การวัดและประเมินผลการเรียนรู้

   3. หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 ปรับมาตรฐานการ เรียนรู้จากหลักสูตรขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2544

           3.1 สาระและมาตรฐานการเรียนรู้แต่ละช่วงชั้น

           3.2 การจัดการเรียนรู้

           3.3 การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ ซึ่งสถานศึกษาควรนำข้อมูลทั้งสามอย่างนี้มาศึกษาและวิเคราะห์ ได้แก่ สภาพและความต้องการของชุมชน, ศักยภาพของโรงเรียน และหลักสูตรแกนกลาง 

     ขั้นที่ 2 การร่างหลักสูตร

      เป็นการกำหนดแผนการจัดประสบการณ์หรือการกำหนดแนวทางการจัดการเรียนการสอน เพื่อให้ผู้เรียนมีความรู้ ความสามารถ ทักษะ และทัศนคติตามเป้าหมายกำหนดไว้ 

           2.1 การกำหนดจุดประสงค์ของหลักสูตร 

                 จุดประสงค์ทั่วไป คือเป้าหมายหรือสิ่งมุ่งหวังให้เกิดกับผู้เรียน ควรใช้ภาษาที่เข้าใจ ง่ายและกระชับ และต้องสอดคล้องกับหลักสูตรแกนกลาง จุดประสงค์การเรียนรู้ คือเป้าหมายที่มุ่งหวังจ าแนกเรื่องและหัวข้อ เช่น ให้ผู้เรียนมีทัศนคติที่ดีต่อ วิชาเรียน ให้นักเรียนบอกความหมายของวิชาที่เรียนได้ เป็นต้น 

           2.2 การกำหนดเนื้อหาสาระควรกำหนดให้สอดคล้องกับจุดประสงค์ของหลักสูตร

           2.3 การจัดการเรียนการสอน กิจกรรมและสื่อต่างๆควรเลือกวิธีที่เหมาะสมแก่ผู้เรียน เนื้อหา จุดประสงค์ และหลากหลายเพื่อให้สอดคล้องกับเป้าหมาย ไม่ว่าจะเป็นเทคนิคการสอน หรือ กระทั่งสื่อต่างๆ

         2.4 การกำหนดวิธีและประเมินผลผู้เรียนต้องรู้ถึงคุณภาพของหลักสูตรนั้นๆ จึงต้องมีการประเมินผลผู้เรียน เพื่อให้ทราบผมสัมฤทธิ์ของแผนการพัฒนาหลักสูตรอันจำเป็นต่อการพัฒนาในครั้งต่อๆไป 

ขั้นที่ 3 การตรวจสอบคุณภาพของหลักสูตรเมื่อร่างหลักสูตรเสร็จ ต้องมีการตรวจสอบก่อน นำไปใช้ สิ่งสำคัญที่ต้องพิจารณาคือ ความสอดคล้องขององค์ประกอบต่างๆได้แก่ 

        -จุดประสงค์

       -เนื้อหาสาระ

       -การจัดการเรียนการสอน

       -กิจกรรมและสื่อการเรียนรู้

       -วิธีวัดและประเมินผลผู้เรียน 

ขั้นที่ 4 การนำหลักสูตรไปใช้

        คือการแปลงหลักสูตรไปสู่การสอน ต้องกำหนดวิธีการจัดการเรียนการสอน กำหนดรายละเอียดกิจกรรมในแต่ละคาบ เตรียมวัสดุอุปกรณ์ ประสานงาน เพื่อให้การสอนเป็นไปตาม วัตถุประสงค์มากที่สุดนอกจากนั้น เพื่อให้สอดคล้องกับแนวทางการจัดการเรียนการศึกษาตาม พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา 22 บัญญัติไว้ว่า “การจัดการศึกษาต้องยึด หลักว่าผู้เรียนทุกคนมีความสามารถ เรียนรู้และพัฒนาตนเองได้ และถือว่าผู้เรียนมีความสำคัญ ที่สุด กระบวนการจัดการศึกษา ต้องส่งเสริมให้ผู้เรียนสามารถพัฒนา ตามธรรมชาติและเต็มตาม ศักยภาพ” และการเรียนรู้ หมายถึง การปรับเปลี่ยนไปในทางดีขึ้น การสอนให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ 

แบบทดสอบ

1.หากสภาพแวดล้อมมีจุดแข็งและมีโอกาสดี กลยุทธ์หรือแนวทางการดำเนินโครงการควรเป็นแบบข้อใด

     ก.   โครงการนำร่อง

     ข.   โครงการจะต้องเร่งดำเนินการ เร่งขยาย

     ค.   โครงการจะต้องไม่เสี่ยง ควรดำเนินการเพื่อรักษาสภาพไว้

     ง.   ควรลด เลิก บางกิจกรรม หรือปรับเปลี่ยนโครงการใหม่

2ตัวชี้วัดของโครงการที่สำคัญ คือข้อใด

     ก.   ความสำเร็จของการจัดสัมมนา

     ข.   มีแผนบริหารผลการปฏิบัติงานเป็นรายบุคคล

     ค.   ข้าราชการที่เข้าร่วมสัมมนามีความพึงพอใจ

     ง.   มีกิจกรรมในการจัดทำแผนบริหารผลการปฏิบัติงาน

3.ผลสัมฤทธิ์ของโครงการที่คาดหวัง คือข้อใด

     ก.   แผนบริหารผลการปฏิบัติงานของสำนักบริหารกลาง

     ข.   สำนักบริหารกลางมีผลการดำเนินงานที่สร้างความพึงพอใจกับผู้รับบริการ

     ค.   สำนักงาน ก.พ. บรรลุตัวชึ้วัดตามระบบ PMQA

     ง.   ถูกทั้งข้อ ก. ข้อ ข. และข้อ ค.

4.โครงการที่สามารถปฏิบัติงานตามกิจกรรมที่กำหนดไว้ได้ครบถ้วน เป็นไปตามวัตถุประสงค์ และบรรลุตามตัวชี้วัด หมายถึงโครงการตามข้อใด

     ก.   เป็นโครงการที่มีประสิทธิผล

     ข.   เป็นโครงการที่มีคุณภาพ

     ค.   เป็นโครงการที่มีประสิทธิภาพ

     ง.   เป็นโครงการที่มีการบริหารจัดการอย่างมีคุณภาพ

5.ตัวชี้วัดของโครงการที่สำคัญ คือข้อใด

     ก.   ความสำเร็จของการจัดสัมมนา

     ข.   มีแผนบริหารผลการปฏิบัติงานเป็นรายบุคคล

     ค.   ข้าราชการที่เข้าร่วมสัมมนามีความพึงพอใจ

     ง.   มีกิจกรรมในการจัดทำแผนบริหารผลการปฏิบัติงาน

6.ข้อใดต่อไปนี้ ไม่ใช่ สมรรถนะ "การมุ่งผลสัมฤทธิ์"

ก.   พัฒนาตนเองให้มีความรู้ และเชี่ยวชาญในงานมากขึ้น ทั้งในเชิงลึกและเชิงกว้างอย่างต่อเนื่อง

ข.   ตัดสินใจได้ แม้จะมีความเสี่ยง เพื่อให้ส่วนราชการบรรลุเป้าหมาย

ค.   แสดงความพยายามในการปฏิบัติหน้าที่ราชการที่ดี

ง.   สามารถพัฒนาวิธีการทำงานเพื่อให้ได้ผลงานที่โดดเด่น และแตกต่างอย่างไม่เคยมีใครทำได้มาก่อน

7.ข้อใดต่อไปนี้เป็นสิ่งที่ทำให้เกิด "สมรรถนะ"

ก.   ความรู้ความสามารถ

ข.   ทักษะ

ค.   คุณลักษณะ

      ง.   ถูกทุกข้อ

8.หลักสูตรอิงมาตรฐาน หมายถึง

ตอบ หลักสูตรที่มีมาตรฐาน เป็นเป้าหมายในการพัฒนาผู้เรียน คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้กำหนดมาตรฐานการ เรียนรู้ซึ่งเป็นคุณภาพที่คาดหวังให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียน 

9. ขั้นตอนขององค์ประกอบยึดมาตรฐานี้เป็นหลัก มีองค์ประกอบสำคัญมีอะไรบ้าง

ตอบ  1) วิสัยทัศน์ ภารกิจ เป้าหมาย และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 

        2) โครงสร้างหลักสูตร สาระการเรียนรู้และขอบข่ายสาระหลัก เวลาเรียน (ชั่วโมง/หน่วยกิต) กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน เกณฑ์การจบหลักสูตรหรือการผ่านช่วงชั้น 

     3) คำอธิบายรายวิชา (โครงสร้างรายวิชา) ระบุมาตรฐานช่วงชั้นรหัสวิชา ชื่อรายวิชา ระดับชั้น จำนวนเวลา หรือจำนวนหน่วยกิตสาระสำคัญโดยสังเขป

     4) หน่วยการเรียนรู้ กำหนดขอบเขตสาระหลักคร่าว ๆ ว่าจะจัดการเรียนการสอนมาตรฐานั้นๆ ในระดับชั้นใดและมีเนื้อหาหรือทักษะที่สำคัญอะไร

     5) แผนการจัดการเรียนรู้ 

     6) การประเมิน 

10หลักสูตรท้องถิ่นจึงมีความสำคัญ  มีอะไรบ้าง

 ตอบ  1. เป็นหลักสูตรที่ตอบสนองการเรียนรู้ของรู้เรียนเฉพาะเนื้อหาสาระของหลักสูตรสอดคล้องกับ ความต้องการของผู้เรียนตามสภาพปัญหาที่เป็นจริง 

         2. ทำให้กิจกรรมการเรียนรู้มีความหมายต่อผู้เรียน เพราะผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ ในชีวิตจริงได้

        3. ผู้เรียนได้เรียนรู้วิธีการแสวงหาความรู้ เพื่อที่จะมาใช้เป็นข้อมูลในการแก้ปัญหาในชีวิตจริงของ ตนเองในวันข้างหน้า รวมทั้งวิธีวิเคราะห์ สังเคราะห์ข้อมูล เพื่อการตัดสินใจที่เหมาะสมกับการดำเนินชีวิตของตนเอง 

        4. ชุมชนและภูมิปัญญาในชุมชน โอกาสมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษาให้กับผู้เรียน ซึ่งเป็นสมาชิกของชุมชน 

อ้างอิง 

แนวข้อสอบ E-learning ก.พ.(2558).วันที่สืบค้น 21 กันยายน 2564,

สืบค้นจากhttps://www.sorbdee.net/form_show_allnews.php?idsara=333

เทพนคร ทาคง. (2546). การพัฒนาหลักสูตรตามแนวคิดอิงมาตรฐานในรายวิชาเสริมสมรรถภาพ ในการสอนภาษาอังกฤษส าหรับนักศึกษาครู.วิทยานิพนธ์ ค.ด. กรุงเทพฯ : จุฬาลงกรณ์ มหาวิทยาลัย.